Гурван сарын хугацаанд дэлхий нийтийг хамарсан цар тахал улс үндэстнүүдэд иргэд үү, эдийн засаг уу гэсэн сонголтыг тулгав. Эдийн засгаа сонгосон улс орнууд халдварын тархалтыг хязгаарлаж дийлэхээ болихуйд иргэдийнхээ эрүүл мэнд, аюулгүй байдлыг тэргүүнд тавьсан манай улс халдвар бүртгэгдсэн 170 гаруй улсаас дотроосоо халдвар алдаагүй бараг ганц улс боллоо.

Хэдийгээр манай улсад халдварын зургаан тохиолдол бүртгэгдсэн ч бүгд гаднаас зөөвөрлөгдөн орж ирсэн. Анх бүртгэгдсэн франц иргэнээс бусад халдвар авсан монгол иргэнийг Үндсэн хуулиар хамгаалагдсан эрхийнх нь хүрээнд Монголын төр эх оронд нь авчирсан. Ингэлээ гээд, хүний нутагт эмнэлгийн тусламж авч чадахгүй, мөнгөгүй, түгжигдсэн, ядарсан, зүдэрсэн иргэдээ татаж авсан төр засгийн ажлыг шүүх, шүүмжлэх учиргүй. Харин ч эрсдэлийг тооцоолж, халдварыг гадагш алдаагүй нь нягт нямбай, нарийн зохион байгуулалт, дэг журамтай ажлын үр дүн. Гэтэл галын шугамд ажиллаж байгаа эрүүл мэндийн салбар, цаашлаад Улсын онцгой комисс, Засгийн газрын үйл ажиллагааг тэр дундаа гадаадаас иргэдээ авчирсан шийдвэрийг шүүмжлэх, эсэргүүцэх хүн цөөнгүй харагдана.

Тэднийхээр улсдаа үлдсэн хэд л эрүүл байвал гадагш гарсан монголчууд үхсэн ч хамаагүй гээд амиа бодох байв уу. Дэлхийн бөмбөрцөг дээр Монголоор овоглох гуравхан саяулаа хэрнээ төр засаг нь иргэдээ зөнд нь орхих ёстой байсан юм уу. Үгүй л дээ. Үүргээрээ ч, Үндсэн хуулиаараа ч төр засаг ингэх ёсгүй. Монгол төрт улсын иргэд амьд явах, аюулгүй байдлаа хангуулах, эрүүл мэндээ хамгаалуулах, эх орондоо ирэх Үндсэн хуулиар баталгаажуулсан бүрэн эрхтэй хүмүүс. Энэ эрхийг хангах үүрэг нь төр засгийнх.

Энэ үүргээ ч төр засгийнхан ухамсарлаж, нэр төртэй биелүүлж яваа. Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхийн хэлснээр нэг ч монгол иргэний амь насыг алдахгүйн тулд Монголын төр засаг хичээн ажиллах ёстой. Тэд ажиллаж ч байгаа. Энэ талаар Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх "Нялх хүүхэдтэй, жирэмсэн, хөгшин настай, мөнгөгүй, орох оронгүй, бие нь тааруу иргэд нь гадаадад улсад түгжигдсэн байхад Монгол Улс тэднийг татаж авах ёстой. Энэ бол Үндсэн хууийн хүрээд хийж буй ажил. Монгол хүн эх орондоо ирэх, эрүүл мэндээ хамгаалуулах Үндсэн хуулиар баталгаажуулсан эрхтэй. Энэ хүрээнд Монгол Улсын төр засаг үйл ажиллагаа явуулж байгаа. Эрсдэл гарахыг тооцсон учраас халдварыг гадагш алдахгүйгээр тусгаарлаж байна. Нэг ч монгол хүний амь нас битгий эрсдээсэй гэдэг үүднээс ажиллах ёстой. Харин коронавирусээр улс төр хийх гэсэн, хүний өвчин зовлонгоор тоглох гэсэн санаа бодолтой хүмүүс бий. Үүнийг бид мэдэрч байгаа. Тэдэнд хариуцлага тооцох ёстой” гэж тодотгосон.

Энэ нь ч зөв. Дэлхий нийтээрээ цар тахалтай тэмцэж, хоног бүрт мянга мянгаар нь хүнээ алдаж буй энэ үед иргэнээ гэсэн төрийн шийдвэрийг улстөржүүлж буй нь хамгийн олиггүй үйлдэл. Ийм эгзэгтэй цаг үед коронавирус улстөржүүлэх сэдэв яав ч биш. Харин ч ийм л үед хамгаалах, амар тайван орогнох эх оронтойгоороо иргэд бахархан, омогшиж байна. Одоо дэлхийг нөмөрсөн аюулт цар тахалаас сэргийлэхийн тулд үндэстнээрээ нэгдэх цаг ирсэн. Нэг ч хүний амь эрсдэхгүйн төлөө хичээх цаг болсон. Газар нутаггүй улс орон гэж байдаггүй шиг иргэнгүй төрт улс гэж байхгүй билээ. 

Дашрамд дурдахад, халдвар гарснаас хойш манай улс, Ухань, Сөүл, Токио, Берлин, Истанбул чиглэлд тусгай үүргийн онгоц нисгэж 1024 иргэнээ татаж аваад байна. Цаашид ч гаднын оронд хүнд байдалтай байгаа иргэдээ татаж авахаар ярилцаж байгаа. Албан мэдээллээр 14 хоногийн дараа дахин тусгай үүргийн онгоц нисгэж, иргэдээ татаж авах шийдвэрийг гаргана. Гадаадад оршин суугаа иргэд ч эх орондоо ирэх хүсэлтээ олонтаа гаргасан. Тухайлбал, халдварын тархалтын нөхцөл байдал хамгийн хүнд байгаа Итали улсаас эх орондоо ирэх хүсэлт гаргасан 300 гаруй иргэн бий. Тэдний хүсэлтийг биелүүлж, эрүүл мэндийг хамгаалах нь төр засгийн үүрэг гэдгийг дахин сануулъя.

Б.Цэнд-Аюуш 

Эх сурвалж: eagle.mn